Historia naszej szkoły

Korzenie pierwszej szkoły w Kłaju sięgają 1870 roku.
Na wniosek członków Rady Gminy, w wynajętej izbie założono prywatną szkołę, w której dzieci i młodzież uczyła się czytania i pisania.

W 1880 roku spalił się tartak w Kłaju, a tym samym nadarzyła się sposobność zakupienia większej ilości cegły. Z tej tartacznej cegły na zakupionej parceli zbudowano dwuizbową szkołę i mieszkanie dla nauczyciela. Powstanie nowej szkoły zbiegło się z zaleceniem Rady Szkolnej w Bochni, by w Kłaju utworzyć szkołę etatową.

Około 1892 r. w okresie kadencji p. Zielenkiewicza dobudowano drugie skrzydło szkoły z dwoma salami. Po powiększeniu budynku w szkole funkcjonowały dwie klasy męskie i dwie klasy żeńskie. W tym czasie zbudowano także budynki gospodarcze (stajnię i stodołę) dla nauczycieli.

We wrześniu 1914 roku obiekt zajęło wojsko i przekształciło na kwatery. Szkoła została bardzo zniszczona, a budynki gospodarcze nauczycieli przestały pełnić swoją funkcję.

16 lipca 1917 roku w Kłaju miał miejsce tragiczny w skutkach pożar, który pochłonął między innymi szkołę wraz z zabudowaniami gospodarczymi, stodołą i stajnią. Ze szkoły pozostały filary i gołe mury.

W 1920 roku odbudowano spaloną szkołę. Dwa lata później obok budynku szkolnego dobudowano kuchnię, w której zamieszkał kierownik szkoły. W 1924 roku dobudowano pokoje, stodołę i stajnię. Z inicjatywy p. M. Rejducha – ówczesnego naczelnika gminy, postanowiono zbudować piętro z czterema klasami lekcyjnymi.

W 1935 r. w okresie wakacji wykończono w szkole dwie nowe sale, a w październiku zbudowano pomieszczenia sanitarne. Z funduszów Szkolnej Spółdzielni Uczniowskiej został zakupiony aparat radiowy z głośnikiem na baterie, co w owym czasie było ważnym wydarzeniem.

Latem 1937 r. zbudowano podmurówki pod ogrodzenie szkolne, dwie drewutnie oraz betonową stajnię, która pełniła funkcję boiska szkolnego.

W lipcu 1954 r. rozpoczęto kapitalny remont szkoły z funduszu państwowego. 

W r. szk. 1962/63 Rada Pedagogiczna wraz z młodzieżą szkolną postanowiła gromadzić pieniądze na rozbudowę szkoły. W październiku 1962 r. założono książeczkę PKO i wpłacono kwotę 1550 zł. (szacowana ogólna wartość budowy 2 800 000 zł). Pieniądze uzyskano z różnorodnych imprez i ze sprzedaży butelek.

W 1965 r. w czasie ferii letnich przystąpiono do wykopów pod tzw. dobudówkę szkoły.

Od września prowadzono prace związane z fundamentami i piwnicami szkolnymi. Rodzice wpłacali deklarowane kwoty i wykonywali roboty pomocnicze przy budowie.

Wiosną ustały prace budowlane ze względu na brak materiałów. Budowę wznowiono we wrześniu. W grudniu 1967 r. został położony ostatni strop nad salami. Przedsiębiorstwa odmawiają podjęcia prac (kanalizacja, centralne ogrzewanie, oświetlenie) ze względu na bardzo duże trudności w zakupieniu potrzebnych materiałów. Budynek z izbami lekcyjnymi stoi w stanie surowym. Nie pokryto sali gimnastycznej. Prace (najpierw kanalizacyjne) wznowiono w sierpniu 1969 r.

21 października 1971 r. zakończono rozbudowę szkoły.

W lutym 1973 r. rozpoczęto generalny remont starej części budynku. Znaczącą pomoc udzielił Naczelnik Urzędu Gminy inż. A. Płachciński, który wygospodarował wiele pieniędzy z budżetu gminy. Naczelnik organizował różne bezpłatne prace mieszkańców wsi w ramach tzw. czynów społecznych.

W tym czasie Zakład Przetwórstwa Tworzyw Sztucznych w Kłaju pełnił funkcję opiekuńczą szkoły. Prezes zakładu wyposażył szkołę w liczne środki dydaktyczne, meble, instrumenty perkusyjne.

W latach 1975-1977 po kapitalnym remoncie i poszerzeniu budynku szkolnego, rozpoczęto budowę boisk sportowych. W roku szkolnym 1977/78 do użytku młodzieży przekazano cały kompleks boisk.

W 1977 r. szkole nadano imię Gen. Karola Świerczewskiego i ustalono nazwę szkoły w następującym brzmieniu: Zbiorcza Szkoła Gminna im. Gen. Karola Świerczewskiego w Kłaju.

W pierwszej połowie lat dziewięćdziesiątych, mimo ogromnych trudności finansowych, udało się przeprowadzić drobne remonty i malowanie szkoły.

Życie szkolne


W pierwszych latach funkcjonowania szkoły naukę rozpoczynano wraz z nadejściem zimy, a najpóźniej kończono w drugiej połowie kwietnia, gdy „cała przyroda pokryła się bujną zielenią i uczniowie musieli iść paść bydło” [kierownik szkoły- Władysław Wójtowicz, Kronika szkoły powszechnej w Kłaju].

Od roku szkolnego 1917/1918 nauka odbywała się w trzech małych izbach prywatnych właścicieli. Ze względu na nietypowe warunki pracy, aż do 1920 roku zajęcia organizowane były co drugi dzień. Pracowano na dwie zmiany.

Ze względu na wzrastającą liczbę uczniów, w roku szkolnym 1923/24 utworzono szkołę   pięcioklasową. W następnym roku powstała pięcioklasowa szkoła mieszana.

 W 1925 r. Kuratorium Okręgu Szkolnego Krakowskiego poleciło zorganizować 7-klasową szkołę mieszaną. Nowy rok szkolny rozpoczęło ponad 340 dzieci. Wówczas okazało się, że dotychczasowy budynek szkolny jest za mały. Nauka odbywała się na dwie zmiany, a dla dzieci uczęszczających na drugą zmianę zakupiono lampy naftowe. W szkole zaczęto organizować akademie, przedstawienia i obchody rocznicowe.

 Ważnym wydarzeniem w życiu uczniów był przejazd przez Kłaj (22 października 1928 roku) Ignacego Mościckiego – prezydenta Rzeczypospolitej. Na trasie Kraków- Tarnów naprzeciw kościoła zbudowano bramę, a przed nią po obu stronach drogi młodzież szkolna utworzyła szpaler, trzymając w rękach chorągiewki w narodowych barwach.

 Późną jesienią 1929 r. w szkole odbywał się kurs gospodyń wiejskich, w którym uczestniczyły 22 kobiety. Było to ważne przedsięwzięcie kierownika szkoły. Podobne kursy były organizowane w późniejszych latach. W kursach uczestniczyły dziewczęta szkolne i kobiety ze wsi.

 W 1929 r. przerwano naukę na skutek ciężkiej zimy, podczas której mrozy dochodziły do -45° C.

 W 1930 r. dzieci nagminnie chorowały na odrę i koklusz.
W grudniu po raz pierwszy zorganizowano w szkole uroczystość związaną ze św. Mikołajem.
27 czerwca zorganizowano w szkole pierwszą wystawę szkolną (prace pisemne uczniów, rysunki, roboty ręczne). Wystawa trwała 2 dni. Wystawę zwiedziło około 100 osób.

 W roku szkolnym 1931/32 do szkoły uczęszczało 538 dzieci, których nauczało 10 pedagogów wraz z księdzem proboszczem. Po raz pierwszy wygospodarowano etat dla tercjana (dawna nazwa woźnego) szkoły, który spełniał wszelkie posługi.

W 1933 r. zgodnie z postanowieniem Komitetu Szkolnego wprowadzono bezpłatne dożywianie najuboższych dzieci.
W listopadzie1933r. dzieci szkolne po raz pierwszy zostały zbadane przez higienistkę powiatową.

 W lutym 1938 r. szkoła w Kłaju została przemianowana na Publiczną Szkołę Powszechną Stopnia III (trzeciego).

Zimą 1938 r. drużyna harcerska urządziła pierwszą zabawę taneczną. Dochód z tej zabawy został przeznaczony na dożywianie dzieci szkolnych.

 Młodzież szkolna włączyła się do zbiórki na Fundusz Obrony Narodowej i Pożyczkę Obrony Narodowej przekazując na ten cel niebagatelną sumę -ok. 200 zł.

 7 września 1939 r. Niemcy wkroczyli do Kłaja. Zajęcia szkolne w tym roku rozpoczęły się 17 października. Władze niemieckie zabrały radio szkolne, a młodzieży odebrano podręczniki. W miarę normalnie odbywały się zajęcia szkolne, ale bez historii i geografii.

 7 września 1942 r. Niemcy zajęli 4 klasy w szkole i gabinet na pomieszczenia dla junaków. Nauka odbywała się w pięciu salach przy skróconym wymiarze godzin.

 11 stycznia 1944 r. do całego budynku szkolnego weszło wojsko niemieckie. Naukę przerwano na pół roku. Dopiero w maju wprowadzono dzieci do budynku gromadzkiego, gdzie można było kontynuować naukę.

 W następnym roku szkolnym naukę rozpoczęto 6 września. W trzech salkach  w budynku gromadzkim trzeba było pomieścić 401 uczniów (11 oddziałów). Zajęcia prowadzono na zmianę co kilka godzin. W budynku nie było ani szyb, ani pieców. 21 stycznia 1945 r. zakończyła się okupacja niemiecka w Kłaju i szkoła odzyskała swój budynek.

 W roku szkolnym 1945/46 w lutym wprowadzono do szkoły nowe plany pracy i materiały programowe. Do szkoły uczęszczało 328 dzieci. Dotkliwie odczuwano brak podręczników.
Dwa lata później szkoła uzyskała prawo dotyczące utworzenia klasy ósmej.
W szkole działały liczne organizacje: PCK, ZHP, SU, PKO i chór szkolny. Starano się nadrobić braki edukacyjne z poprzednich lat.
Z powodu reorganizacji szkolnictwa klasy ósme przeniesiono ze szkół podstawowych do szkół średnich. W macierzystej szkole pozostało 281 uczniów.

 W kwietniu 1949 r. wybrano w szkole pierwszy 16-osobowy Komitet Rodzicielski. Kandydaci musieli uzyskać akceptację czynników politycznych.

Uroczystość rozpoczęcia roku szkolnego 1949/50 zorganizowano tylko w szkole. Zgodnie z zarządzeniem władz szkolnych „w sprawie wolności sumienia i wyznania” nauczycielom zabroniono prowadzenia uczniów do kościoła, chociaż w szkole nauki religii nie zlikwidowano. Ministerstwo Oświaty opracowało nowe programy oparte na tzw. światopoglądzie naukowym.

 Od 1950 r. organizowano akademie, uroczystości i imprezy o nowej treści. Odrzucono to wszystko, co było nośnikiem patriotyzmu polskiego. Wprowadzono nowe postacie i rocznice związane z narzuconym systemem komunistycznym (m.in. obchodzono rocznice związane
z Włodzimierzem Leninem, Armią Czerwoną). Z okazji Święta Pracy 1 maja uczniowie klas starszych obowiązkowo brali udział w manifestacji w Bochni. 31 maja uroczyście organizowano Apel Sztokholmski w obronie pokoju.

 18 kwietnia 1952 r. odbyła się uroczysta akademia z okazji 60. urodzin Prezydenta Bolesława Bieruta.

W dniach 24-25 maja 1952 r. na boisku sportowym w Szarowie odbyły się igrzyska sportowe dzieci z całej targowickiej wówczas gminy. Uczniowie odnieśli sukces zajmując I miejsce w rozgrywkach.

W drugiej połowie lat czterdziestych zaczęto wprowadzać w życie hasła walki klasowej i dyktatury proletariatu.

 W latach 1955 -1990 r. życie szkoły toczyło się już w nowych warunkach politycznych i społeczno-ekonomicznych.

W r. szk. 1968/69 zorganizowano w szkole zespół akordeonistów, który prowadzi nauczycielka z Bochni.  Zespół muzyczny zdobył I miejsce w eliminacjach powiatowych.

4 czerwca 1977 r. patronem szkoły został gen. Karol Świerczewski. Ufundowano sztandar, który wręczono młodzieży. Akt nadania imienia szkole wręczył Kurator Oświaty i Wychowania w Krakowie – Jan Nowak.

W roku szkolnym 1977/78 w Zbiorczej Szkole Gminnej w Kłaju odbyła się wojewódzka inauguracja roku szkolnego. W uroczystości wzięły udział ówczesne władze wojewódzkie oraz rektor Wyższej Szkoły Pedagogicznej prof. Bolesław Faron.

W czerwcu 1978 r. na terenie szkoły odbyła się uroczystość podsumowania konkursu na najlepszą zbiorczą szkołę gminną.

1 września 1999 r. utworzono gimnazjum.

Kolejne lata to liczne szkolne akcje i działania na rzecz środowiska.

 

Rok szkolny 2007/2008 zapisał się szczególnie w historii szkoły. We wrześniu (a właściwie w ostatnią niedzielę sierpnia) odbyła się uroczysta inauguracja roku szkolnego w Małopolsce z udziałem kardynała Stanisława Dziwisza i Małopolskiego Kuratora. Szkole nadano imię Ks. Jana Twardowskiego oraz oddano do użytku nowoczesną halę sportową.

W czasie wakacji 2019 r. został  przeprowadzony remont wewnątrz szkoły. Gruntownej zmianie uległy korytarze na parterze i na II piętrze.

W czasie wakacji 2020 r. dokonano kolejnych prac remontowych. Przeprowadzono remonty łazienek na parterze i na II piętrze. Położono nowe płytki, dokonano montażu nowej armatury. Częściowo wymieniono starą instalację elektryczną. Została wymieniona instalacja wodno-kanalizacyjna. Wykonano remont i rozbudowano zaplecze pokoju nauczycielskiego. Powstał nowy aneks kuchenny i pomieszczenie socjalne. Dotychczasowe sale lekcyjne na parterze zaadaptowane zostały na potrzeby nowych gabinetów dla pedagoga i psychologa. Przy dwóch głównych wejściach do szkoły ocieplono ściany oraz położono nowe tynki na podmurówce ścian i schodów. Zostały odmalowane niektóre sale lekcyjne, wymalowana została część szafek uczniowskich w szatniach.